Khi tôi không còn biết gọi tên cảm xúc của mình

Đôi khi ta cảm thấy trống rỗng, như thể linh hồn mình rời khỏi cơ thể. Không buồn, không vui, chỉ là một khoảng lặng khó gọi tên. Nhưng trong tâm lý học, đó có thể là khoảnh khắc của “languishing” – khi ta không còn đau, nhưng cũng chưa thật sự hạnh phúc. Trong tâm linh, đó là giai đoạn linh hồn tĩnh lại để tái sinh. Chỉ cần bạn vẫn thở, vẫn sống bình yên, vậy là đủ rồi. Tình yêu thì giai đoạn chia tay xa nhau rồi mới cảm thấy được có ngưiờ phù hợp có ngưiờ không.

Có những ngày, tôi chỉ ngồi nhìn mưa rơi — những giọt mưa mảnh như sợi chỉ nối giữa bầu trời và mặt đất, lặng lẽ mà đầy khơi gợi. Tôi không buồn, cũng chẳng vui. Chỉ cảm thấy trong lòng có gì đó rất mơ hồ, man mác, như một khoảng trống chưa được gọi tên.

 

Tôi đã đi qua nhiều thứ trong đời: một cuộc hôn nhân tan vỡ, những năm tháng đánh mất chính mình trong nỗ lực làm vừa lòng người khác, những đêm dài nhìn trần nhà và tự hỏi “rốt cuộc mình đang sống để làm gì?”. Và giờ đây, khi mọi thứ tưởng đã yên, tâm tôi vẫn có điều gì chưa yên — một khoảng mênh mông, không định hình, không biên giới.

Tôi từng nghĩ đó là nỗi buồn. Nhưng buồn có hình, có màu, có vị. Còn cái cảm giác này thì không. Nó giống như làn sương mỏng phủ trên mặt hồ, chạm vào là tan, muốn bắt lấy mà chẳng thể giữ.

Trong tâm lý học, người ta gọi trạng thái này là “languishing” — một kiểu tồn tại lưng chừng giữa hạnh phúc và trầm cảm. Không còn khổ đau mãnh liệt, nhưng cũng chẳng còn hứng khởi để sống. Mọi thứ trôi, còn ta thì đứng giữa, nhìn theo, không biết nên chạy hay dừng.

Cũng có khi, nó là thứ Viktor Frankl gọi là “khoảng không hiện sinh” (existential vacuum) — khi con người bỗng nhận ra những ý nghĩa từng níu giữ mình đã sụp đổ. Khi những giấc mơ cũ, tình yêu cũ, vai trò cũ không còn vận hành được nữa, ta bị ném vào một khoảng trống không tên. Ở đó, mọi âm thanh đều trở nên xa xăm.

Nhưng nếu nhìn bằng con mắt tâm linh, tôi nhận ra: có thể, đây không phải là “trống rỗng”, mà là “tĩnh lặng”. Một dạng tĩnh lặng sau bão giông — khi tâm hồn đã mỏi mệt với việc chống đỡ, và giờ chỉ muốn ngồi yên, quan sát.

Trong duy thức học, người ta nói đến A-lại-da thức — nơi lưu giữ mọi hạt giống của kinh nghiệm, cảm xúc và nghiệp quả. Có thể, khi mưa rơi, một hạt giống cũ trong tôi được khuấy lên: nỗi cô đơn năm nào, tiếng thở dài trong căn nhà từng có hai người, ánh mắt mình phản chiếu trong tấm gương mỗi sáng khi tự hỏi “mình còn là ai?”.

Những ký ức ấy không trở lại rõ ràng, chúng chỉ rung lên — như tiếng chuông nhỏ trong sâu thẳm tàng thức. Và tôi nhận ra, cái cảm giác “man mác” ấy, chính là âm vang của chuông. Không cần gán cho nó một cái tên. Chỉ cần ngồi yên và lắng nghe.

Tôi từng chạy trốn nó — bằng công việc, bằng những mối quan hệ mới, bằng việc làm mình thật bận. Nhưng càng cố lấp, khoảng trống lại càng rộng. Giờ đây, tôi chỉ học cách ngồi cùng nó. Như người bạn cũ, đôi khi ghé thăm không báo trước. Tôi không xua đi, cũng không níu giữ. Tôi chỉ nói: “Tôi thấy bạn rồi. Ở đây thôi, được không?”

Và trong khoảnh khắc đó, tôi nhận ra — cảm xúc không tên không còn đáng sợ. Bởi bên trong nó, là một lớp học mới: học cách hiện diện, học cách không cần định nghĩa, học cách buông.

Một người thầy từng nói với tôi:

“Khi tâm rơi vào khoảng lặng, đừng vội gọi đó là trống rỗng. Đó có thể là điểm nghỉ của vũ trụ trong chính bạn.”

Tôi nghĩ, có lẽ đúng như vậy. Bởi chỉ khi tâm đủ tĩnh, ta mới nghe được tiếng thì thầm của chính mình.
Tiếng nói ấy không ồn ào, không hối thúc, chỉ nhắc khẽ:

“Con ơi, con đã đi đủ xa rồi. Giờ hãy quay về.”

Quay về đâu?
Không phải về với người cũ, hay một quá khứ nào.
Mà là về với tâm sáng suốt, nơi ta không cần chứng minh, không cần gọi tên.
Về với phần “tĩnh” trong mỗi “động”, phần “sáng” trong mỗi “tối”.

Và như thế, khi mưa rơi ngoài hiên, tôi chỉ ngồi yên.
Không phân tích, không cố hiểu.
Chỉ đơn giản là có mặt.
Vì có lẽ, chính trong khoảnh khắc không biết gọi tên ấy — tôi đang thật sự sống.


(*) Xem thêm

Bình luận
  • Đánh giá của bạn
Đã thêm vào giỏ hàng